Upadłość konsumencka to procedura prawna, z której mogą skorzystać osoby fizyczne, znajdujące się w trudnej sytuacji finansowej, np. brak środków na spłatę kredytu hipotecznego. Polski ustawodawca nowelizuje przepisy o upadłości konsumenckiej na korzyść osób, znajdujących się na skraju bankructwa, dlatego liczba wniosków w sądach z roku na rok rośnie. W artykule znajdziesz informacje na temat procedury upadłościowej oraz tego, kiedy warto rozważyć taką opcję oddłużania.
Z czym wiąże się upadłość konsumencka?
Upadłość konsumencka jest de facto postępowaniem sądowym, przewidzianym dla osób prywatnych, nie prowadzących działalności gospodarczej. Ze specjalnej procedury oddłużania można skorzystać w przypadku niewypłacalności, co oznacza trwały brak zdolności do spłacenia swoich zobowiązań. Aby osoba została uznana za niewypłacalną, czas, przez który nie jest w stanie uregulować należności musi wynosić co najmniej 3 miesiące. W praktyce konsument pozostaje niewypłacalny w sytuacji, gdy jego miesięczne wynagrodzenie nie wystarcza na pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem oraz spłatą długów.
Podstawowym celem przeprowadzania postępowania upadłościowego jest oddłużenie, przez które można rozumieć zaspokojenie wierzycieli np. z majątku dłużnika, a także umorzenie części lub całości długów. Ostatnia nowelizacja prawa upadłościowego wprowadziła korzystną zmianę, która zakłada, że z oddłużania w specjalnym trybie mogą skorzystać nawet osoby, które doprowadziły do stanu niewypłacalności poprzez rażące niedbalstwo. Wcześniejsze regulacje zmuszały sądy do oddalania wniosków, złożonych przez dłużników, którzy są niewypłacalni na skutek umyślnych działań lub ewidentnych zaniedbań.
W związku z przychylnymi przepisami, eksperci szacują, że wzrost liczby wniosków o upadłość będzie stale rósł. Przyczynia się do tego m.in. możliwość korzystania z systemu teleinformatycznego, wprowadzonego w lipcu 2021 roku, który ułatwia składanie wniosków oraz usprawni przebieg postępowania.
Kto może ogłosić upadłość konsumencką?
Po zapoznaniu się z podstawowymi przepisami, dotyczącymi upadłości, warto przyjrzeć się szczegółom, dotyczącym tego, kto jest uprawniony do skorzystania z tej procedury. Podstawą ubiegania się o oddłużenie jest status osoby fizycznej, brak udziałów w spółkach oraz spełnianie warunków niewypłacalności. Co do kwestii formalnych, wniosek do sądu może wnieść zarówno dłużnik, jak i jego wierzyciele. Wniosek wymaga uiszczenia odpowiedniej opłaty. W trakcie postępowania, trzeba udowodnić, że osoba zadłużona nie ma realnych możliwości na spłatę zaległych zobowiązania.
Przeciwwskazania do ogłoszenia upadłości konsumenckiej
Choć wydaje się, że postępowanie upadłościowe jest niemal idealnym rozwiązaniem w kryzysowej sytuacji finansowej, istnieje wiele powodów, które uniemożliwiają skorzystanie z tej procedury. Sąd może oddalić wniosek lub umorzyć postępowanie między innymi z następujących w następujących sytuacjach:
- jeżeli dłużnik jest akcjonariuszem lub komandytariuszem odpowiedzialnym także za długi spółki,
- jeżeli dłużnik nie jest, wg wymagań ustawy, niewypłacalny –gdy zaległości dotyczą okresu krótszego niż 3 miesiące,
- jeżeli w ciągu ostatnich 10 lat dłużnik skorzystał z procedury upadłości konsumenckiej i część lub całość zobowiązań została umorzona,
- gdy w ciągu ostatnich 10 lat dłużnik dokonał czynności, które spowodowały pokrzywdzenie wierzycieli np. przekazał nieruchomość bliskiej osobie w celu uniknięcia jej zajęcia przez komornika.